Het kinderlijke brein is ‘gelukkig’ in staat om manieren te vinden om daar mee om te gaan. Ik herinner mij dat iemand dingen met mij deed die ik niet wilde. Ik kon niet vechten en niet vluchten. Althans, niet letterlijk. Mijn brein vond een manier om wel te kunnen vluchten. Ik ging vogels tellen in mijn hoofd. Ik concentreerde me daar zo sterk op, dat ik op een gegeven moment niets meer voelde. Ik keek toe, alsof ik het niet zelf was. Ik dissocieerde… weet ik nu.
Gevoel alsof ik boven mezelf zweefde en toekeek
Helaas is het bij dissociëren zo, dat als je hoofd het eenmaal ontdekt heeft, het zich gaat herhalen. ‘Fijn’ op de momenten dat het nodig is, maar wat als het niet meer nodig is? Ik herinner mij dat ik huiswerk zat te maken. Ik keek naar mijn hand en opeens leek het alsof die niet van mij was. Het voelde alsof ik uit mijn lichaam ging. Alsof ik boven mezelf zweefde en toe keek. Ook toen dissocieerde ik… weet ik nu. Ondertussen ben ik jaren verder en is dissociatie een bijna dagelijks fenomeen in mijn leven.
Wanneer dissocieer ik?
Dissociëren kent voor mij verschillende gradaties. Zo kan ik dissociëren terwijl het voor de omgeving niet zichtbaar is, maar het kan ook zo erg zijn dat mensen die er niet mee bekend zijn, erg schrikken en een ambulance bellen. Er zijn verschillende dingen die dit uit kunnen lokken. Een trigger uit het verleden, maar ook stress, hevig schrikken, oververmoeidheid, of heftige emoties. Op het moment dat ik volledig ga dissociëren staar ik wazig voor me uit en word ik steeds trager. Voor mij voelt het alsof mijn hoofd kapot gaat. Ik kan niet meer denken, niet meer bewegen en ik begrijp niet meer wat iemand tegen me zegt. Ik raak gevangen in een angst. Ik verkramp of verslap en ik ben weg. Er is geen contact meer met mij te krijgen. Dit is uiteraard voor de omgeving zichtbaar.
Derealisatie
Als het niet zichtbaar is, kan ik mijn omgeving als onecht ervaren (derealisatie). Mijn vertrouwde omgeving voelt opeens vreemd aan. Ergens weet ik dat ik thuis ben, maar ik lijk het niet te herkennen. Ook bekende mensen komen dan vreemd over. Soms voelt het alsof ik in een glazen kooi zit. Ik zie alles om me heen gebeuren, maar ik kan er niet bij. Mijn hoofd voelt verlamd aan en dingen die normaal heel simpel zijn, vind ik dan ontzettend moeilijk. Opeens weet ik niet meer hoe ik moet koken of ik ben een uur bezig om een boodschappenlijstje te maken.
Manier om spanning kwijt te raken
Ik vind dissociëren verschrikkelijk, zeker als het gebeurt waar anderen bij zijn. Ik schaam me dan altijd heel erg. Toch vind ik het soms ook fijn. Als het heel druk is in mijn hoofd of als de emoties hoog oplopen. Dan is het fijn als je hoofd verlamd, als alles even leeg wordt of als je heel even ‘van de wereld’ raakt. Ik denk dat dissociëren voor mij ook een manier is om spanning kwijt te raken. Blijkbaar heb ik dat nu nog nodig. Ik hoop dat ik het op een dag niet meer nodig heb, of een manier heb gevonden om er anders/beter mee om te gaan. Ondanks dat dit soms heel moeilijk is, probeer ik hier altijd vertrouwen in te blijven hebben.