In de week van 22 t/m 27 september vond de Nationale Vitaliteitsweek plaats. Gedurende deze week kon je nieuwe informatie, inspiratie en kennis opdoen op het gebied van vitaliteit/gezondheid en werkgeluk. Vanwege Corona gebeurde dat dit jaar digitaal onder het mom #VitaalDigitaal. Ik vond het wel fijn, zo kon ik vanuit huis meedoen met de dagstart op het moment dat het mij uitkwam en bekeek ik webinars vanuit mijn tuin genietend van de laatste zonnestralen van het jaar.

De Nationale Vitaliteitsweek richt zich op vitaliteit op de werkvloer. De webinar Stress met Thijs Launspach stond al een tijdje in mijn agenda. Thijs is de schrijver van het boek Fokking Druk. In dit boek legt hij op een nuchtere en praktische manier uit hoe je om kunt gaan met stress en hoe je meer rust kunt creëren in je leven.  Dat laatste is iets wat ik afgelopen winter zelf heb moeten ondervinden.

Alle ballen hooghouden

Een fulltime baan, elk vrij uurtje besteden aan het verbouwen van mijn droomhuis, een sociaal leven, een handje vol hobby’s en weer studeren. De tijd die ik nodig had om al deze ballen hoog te houden was te kort. Hoe het met me ging? Lekker hoor, druk druk druk! Totdat ik niet meer kon. Alle signalen genegeerd om er uiteindelijk door te worden ingehaald. Met mijn neus op de feiten gedrukt en niets anders meer kunnen dan slapen en af en toe een stukje wandelen.

Gelukkig heb ik dit, met wat hulp van allerlei kanten, inmiddels achter me kunnen laten en gaat het weer goed met me. Het heeft me wel veel geleerd. Onder andere dat druk zijn geen maatstaf moet zijn. Precies wat ook besproken werd in dit webinar.

Herkennen van stresssignalen 

Het interview met Thijs Launspach werd ingestoken op stress op het werk. Het begon met een mooie openingsvraag: ‘Heb je een tip over wat je kunt doen als je merkt dat stress teveel wordt?’ Een van de tips was om je eigen stresssignalen te herkennen. Ben je na een drukke werkdag met veel ZOOM-sessies snel geïrriteerd en kun je het niet opbrengen om dat rapport nog te lezen? Of wordt je juist stil en teruggetrokken? Sta er even stil bij dit gedrag en wees je bewust dat dit een van je stresssignalen is.

Vervolgens ga je direct iets doen wat ontspannend is. Werkt het voor jou om een lang bad te nemen, doe dat. Werkt het om te gaan sporten, ga een rondje hardlopen voor je gaat koken. Vind je het lastig om je eigen stresssignalen te herkennen, vraag dan je partner of directe collega of ze je willen waarschuwen als ze dit bij je zien. Geef de ander toestemming om je te wijzen op je gedrag en handel hier vervolgens naar.

Thuiswerken

Sinds maart werken we zoveel mogelijk thuis en wordt ons geadviseerd om dit zeker nog een paar maanden vol te houden. Waar thuiswerken voor de één een hel is, brengt het de ander juist meer rust om zich te focussen. Feit blijft dat thuis en werk nóg meer door elkaar gaan lopen dan voor de crisis. Het wordt steeds moeilijker om je werk uit te zetten.

Hier wat tips voor thuiswerken:

1. Tip 1 is om werk en privé daadwerkelijk gescheiden te houden. Ook als je niet de luxe hebt van een extra kamer waar je een werkplek van kunt maken. Zo zijn er mensen die een strijkplank uitklappen om als bureau te gebruiken, maar je kunt er ook voor kiezen om op een andere stoel aan je keukentafel te gaan zitten. Zo train je het onderbewuste om die plek te zien als werkplek.
2. Een tweede tip is wellicht een open deur, houdt pauzes. Zeker een half uur lunchpauze, maar ook gedurende de ochtend en middag tenminste een kwartier. Hoe je ervoor zorgt dat je dit toch doet, ongeacht je drukke agenda? Door ze structureel in te plannen in je agenda. Of zet een wekker, zodat je na een gefocuste periode even een momentje neemt om uit het raam te kijken (de pomodoro techniek).
3. De derde en laatste tip om (thuis)werk en privé beter gescheiden te houden is om structuur aan te brengen aan je werkdag met een ritueel. Spreek met jezelf af hoe laat je werkdag begint en hoe laat deze eindigt. Start elke ochtend je werkdag met een kopje koffie uit dezelfde koffiemok, of start met een rondje wandelen zodat wanneer je weer thuiskomt je direct gaat beginnen met je werk. Je onderbewustzijn gaat dit ritueel als een marker zien voor de start van je werkdag. Een ritueel kun je ook koppelen aan het afsluiten van je dag. Schrijf alle losse eindjes van die dag op: een braindump, zodat je hier de rest van de dag niet meer aan hoeft te denken, pas de volgende dag pak je het weer op. Of zeg hardop tegen jezelf: Nu ben ik klaar met werken.

Meer bewegen!

Dat bewegen een goede remedie is tegen stress is bekend. Er zijn meerdere wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar beweging en het effect hiervan op je mentale gezondheid. Niet gek dus dat er vaak wordt gezegd dat je even een rondje moet gaan wandelen als je hoofd vol zit. Wandelen is niet alleen goed voor je fysieke welzijn, maar zeker ook voor je mentaal welzijn. Wekelijks 150 minuten wandelen kan er al voor zorgen je minder risico loopt op een depressie. Wandelen heeft hetzelfde effect op mentale veerkracht als bijvoorbeeld fietsen, hardlopen of zwemmen. Het belangrijkste is om dit regelmatig te doen en het vol te houden. Doe je dit ook nog eens in een natuurlijke omgeving dan stijgt je serotonine-gehalte (je gelukshormoon).

ZOOM-moeheid

Hoe voorkom je de ZOOM-moeheid aan het eind van een werkdag vroeg de interviewster aan Thijs. Wat maakt nu dat een online-meeting meer energie kost dan een offline vergadering en wat doe je eraan? Zoomen of online-vergaderen vergt meer van onze energie dan een offline vergadering. Je moet meer moeite doen om non-verbale communicatie te achterhalen, je hebt een chat waar je rekening mee moet houden en tegelijkertijd zie je ook jezelf nog eens in de camera. Het is een stuk intensiever dan vergaderen in de grote vergaderzaal.

Een eerste tip is om het aantal ZOOM-meetingen op een dag te beperken. Zorg dat je bij deze vergaderingen altijd een duidelijke agenda hebt, een duidelijk doel en een duidelijke eindtijd. Zo zorg je ervoor dat vergaderingen niet langer duren dan nodig. Effectiviteit is het sleutelwoord. Een tweede tip is om bij vergaderingen langer dan een uur een pauze op te nemen in de agenda. Spreek met je collega’s af dat je even koffie gaat halen of even naar buiten gaat voor je verder gaat.

Gun jezelf een piekeruurtje

Door de veranderende regelgeving rondom Corona komt het vaker dan voorheen voor dat evenementen of afspraken niet door kunnen gaan. Dat is balen! Zeker als je jezelf er enorm op verheugd hebt. Spreek jezelf toe dat je niet de enige bent die baalt. Iedereen ervaart teleurstellingen. Blijf je hier echter over piekeren en merk je dat je gedurende langere tijd deprimerend bent, twijfel dan niet om hulp te zoeken.

Tip 1: Een manier om toch om te kunnen gaan met piekergedachten is om te beseffen dat je de omstandigheden niet kunt beïnvloeden. Je kunt niet zorgen dat Corona verdwijnt, wel kun je beslissen hoe je omgaat met de gevolgen. Als we piekeren doen we dit ons eigen hoofd en we duwen die gedachten het liefst weg. Door de piekergedachten serieus te nemen en bewust te zijn van deze gedachten kun je ze gaan uitkristalliseren.  Schrijf op wat je nu precies zo erg is. Wat gebeurt er als datgene waar je over piekert uitkomt? Wat zijn de gevolgen voor jou? Dit trucje maakt je bewust van je eigen gedachtepatroon en laat je inzien wat realistisch is en wat niet.

Tip 2: Een andere manier is om jezelf toe te staan een piekeruurtje te houden. Schuif je piekergedachten door naar die dag, naar dat moment. En enkel in dat uurtje mag je piekeren. Maar, dan mag het ook zoveel je wilt. Je zult merken dat er dan al niet veel te piekeren valt.

Eenzaamheid

Als laatst wordt het onderwerp eenzaamheid besproken. Geen koffiepraatjes, geen feestjes, geen vrijdagmiddagborrels. Alle sociale contacten met collega’s staat op een laag pitje nu we zoveel mogelijk thuis werken. Er is veel ongeziene eenzaamheid, bijvoorbeeld bij jongvolwassenen zonder kinderen. Een op de vier jongvolwassenen onder de 30 jaar die alleen woont voelt zich in de huidige coronacrisis vaak eenzaam.

Thijs geeft aan dat het juist nu belangrijk is om bewust bezig te zijn met sociaal contact. Plan online- koffiemomentjes of vrijdagmiddagborrels in met je collega’s. Spreek met elkaar af dat je er geen vergadering van maakt maar houdt het informeel. Let ook een beetje op je collega’s. Check af en toe even bij je collega hoe het met hem of haar gaat. Luister oprecht naar zijn of haar verhaal.

In 2030 is Nederland burn-out vrij

Thijs sluit de webinar af met zijn missie. In 2030 is heel Nederland burn-out vrij. Hij geeft aan dat de coronacrisis een stressvolle periode kan zijn, maar dat het tegelijkertijd ook een periode kan zijn waarin je realiseert dat er minder moet en waar meer rust is. Hierdoor kun je ook tot de realisatie komen dat een pas op de plaats eigenlijk best fijn is. Natuurlijk is dit afhankelijk van je beroep. Iemand met een vitaal beroep ervaart juist minder rust in zijn werk.

Om die rust ook na de corona-crisis te blijven volhouden is het zaak om te gaan kijken naar de psychosociale arbeidsbelasting van werknemers. Collectief kunnen er al grote stappen gemaakt worden. Denk bijvoorbeeld aan de politieke lobby op het recht op onbereikbaarheid, of de proeftuinen van een verkorte werkweek zoals in Scandinavische landen al gebeurt. Dit zouden maatregelen kunnen zijn die bijdragen aan het verminderen van werkstress.

Meer bewustzijn

Het is de missie van Thijs is om meer bewustzijn te creëren over stress en burn-out, zodat mensen en organisaties beter begrijpen wat dit eigenlijk inhoudt. Hij roept organisaties op om verantwoordelijkheid te nemen, zodat burn-out preventief kan worden bestreden, het werkgeluk verbetert en er een gezonde werkvloer ontstaat. Als individu kun je helpen door van stress geen taboe te maken. Ben je eigen spiegel of houdt deze ook een keertje voor aan een collega. Zegt een collega dat hij het druk druk druk heeft, stel hem dan eens de vraag: Wat jammer voor je wat ga je daaraan doen? Laten we er samen voor zorgen dat de missie van Thijs werkelijkheid wordt.

Taboe doorbreken

Deze webinar heeft mij weer even doen nadenken: wat betekent stress nu eigenlijk voor mij? Waar vind ik de balans tussen lekker bezig zijn en het te druk hebben? Ik laat het nog even bezinken. Wel wil ik me hard maken voor het doorbreken van het taboe rondom werkstress. Stap één is daarom het schrijven van deze (eerste) blog.

Ik ben benieuwd wat jij haalt uit deze blog en waar je mee aan de slag gaat!

Sanne